Openbaar vervoer

Actuele data voor (multimodale) reisinformatie

Volgens de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er in 2023 in totaal 20 miljard reizigerskilometers afgelegd met de trein in Nederland. Daarnaast werd 5,1 miljard kilometer met bus, tram of metro gereisd. Het totale aandeel van ov is daarmee goed voor 12,6 procent van het totale aantal reizigerskilometers in ons land.

Door middel van verschillende reisinformatie planners kan een reiziger de reis nauwkeurig plannen van A naar B (eventueel via C) met het ov. Deze planners geven vooraf reisinformatie over vertreklocatie (A), vertrektijden, frequentie, aankomstlocatie (B) en het tarief. Ook tijdens de reis kan deze reisplanner gebruikt worden voor actuele informatie, verstoringen en uitval.

Belang van multimodaal reizen met het ov

Naast de reisplanners zijn er in Nederland 10.000 dynamische reizigersinformatiesystemen (DRIS) borden bij de bus, tram en metro haltes waarop zichtbaar is hoe laat het volgende voertuig aankomt. Soortgelijke borden hangen ook op de perrons bij de treinen. In de toekomst zal er in Europa meer data worden gedeeld door de verschillende ov aanbieders. Dit naar aanleiding van de Europese verplichtingen en wetgeving. Dit geldt niet alleen voor ov, maar ook voor aanbieders van deelmobiliteit, auto/fiets, parkeren et cetera. Voor de reiziger betekent dit dat er een multimodale reis, oftewel een reis met meerdere vervoersmiddelen, gepland kan worden met een reisplanner.

Rol NTM binnen thema openbaar vervoer

Op dit moment zijn er 2 loketten voor open data, de NDOV loketten (Nationale Data Openbaar Vervoer) die in 2012 zijn opgericht in opdracht van Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Deze loketten bieden de statische data, data die niet veranderen ten opzichte van het moment waarop ze oorspronkelijk werden vastgelegd, van de ov vervoerders in Nederland aan. Die data wordt volgens concessie afspraken verplicht aangeleverd. In het ov worden de Europese aanbestedingen tussen opdrachtgever (overheid) en opdrachtnemer (vervoerder) vastgelegd in een concessie afspraak.

Daarnaast publiceren de NDOV loketten ook de actuele reisinformatie die gebruikt kan worden door de marktpartijen, zoals de NS reisplanner en de 9292 reisplanner, voor een reisinformatie planner. De verplichte datasets, die staat beschreven in de Europese verordeningen, worden via NTM toegankelijk gemaakt. Dit zodat er ook grensoverschrijdend openbaar vervoer mogelijk is vanuit (of naar) Nederland. Denk dan aan de trein naar Parijs of de bus van Limburg naar Duitsland.

Bronnen

• Samenwerkingsverband DOVA: https://dova.nu/
• NDOV loket OpenGeo: https://ndovloket.nl/
• NDOV loket ReisInformatieGroep: https://reisinformatiegroep.nl/ndovloket/
• BISON: https://bison.dova.nu/
• KiM: https://www.kimnet.nl/
• CROW: https://www.crow.nl/
• KpVV: https://www.kpvv.nl/
• VDVN: https://vdvnederland.nl/
• ROVER: https://www.rover.nl/
• Translink: https://www.translink.nl/
• NAPCORE: https://napcore.eu/

Community Openbaar vervoer

Binnen het ov is de reisinformatie en open data goed georganiseerd met de governance, standaarden en vastgelegde afspraken tussen publieke en private partijen (de concessie afspraken). Vanuit NTM wordt de community opgezet waarbij wordt aangesloten bij de bestaande overlegstructuren en organisaties die hun sporen hebben verdiend in deze wereld.

Vanuit de overheid is de Stuurgroep NDOV met vertegenwoordiging vanuit Ministerie IenW (Openbaar Vervoer en Spoor), DOVA, CROW/KpVV een belangrijk orgaan. Ook is het Nationaal Openbaar Vervoer Beraad (NOVB) en Prorail van belang in data rondom ov. Net zoals het Directeuren Overleg Digitaal Stelsel Mobiliteitsdata (DO DSM) waar het openbaar vervoer één van de vele onderwerpen is. Op Europees vlak wordt er aangesloten bij NAPCORE waarin alle Europese lidstaten vertegenwoordigd zijn vanuit de National Access Points (NAP) dat in Nederland vertegenwoordigd wordt door Nationaal Toegangspunt Mobiliteitsdata (NTM).